ထူး၊ ႐ိုးမေရဒီယိုမဂၢဇင္း
သကၠရာဇ္ တစ္ခုစီရဲ႕ ဆယ့္ႏွစ္လ ရာသီတစ္ခုခ်င္းမွာ ေရွးေခတ္အဆက္ဆက္က ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္လိုတဲ့ သေဘာနဲ႔ က်င္းပပူေဇာ္ခဲ့ၾကတဲ့ ႐ိုးရာပဲြေတာ္ေတြမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ တေပါင္းလရာသီမွာေတာ့ လျပည့္ေန႔မွာ ႐ိုးရာဓေလ့ကို ထိန္းသိမ္းတ့ဲအေနနဲ႔ မျဖစ္မေန ျပဳလုပ္က်င္းပေလ့ရွိတဲ့ ရခိုင့္ဓေလ့႐ိုးရာပြဲေတာ္တစ္ခုရွိေနပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းကို ယခု သီတင္းပတ္မွာ တင္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ “သဲပုံေစတီပြဲ” လို႔ လူသိမ်ားၿပီး “သွ်စ္ေသာင္းေျမွာက္ပြဲ” လို႔ ေခၚေဝၚတဲ့ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ကို အာ႐ုံျပဳၿပီး ပူေဇာ္ေလ့ရွိတဲ့ ပြဲေတာ္ပါ။ တေပါင္းလျပည့္ေန႔ေရာက္တိုင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက စစ္ေတြနဲ႔ သံတြဲတို႔လို ပင္လယ္ကမ္းေျခတည္ရွိတဲ့ ေဒသေတြမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္းပၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဓညဝတီေခတ္ကစၿပီး ရခိုင္ဘုရင္စႏၵသူရိယရဲ႕ ပင့္ဖိတ္မႈေၾကာင့္ ဗုဒၵဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္က ရခိုင္ျပည္ (နယ္) ကို ၾကြေရာက္လာတဲ့ အခါ ဗုဒၵဘာသာဝင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က ကိုယ္တိုင္ ဖူးေျမာ္ခြင့္ရၾကသလို ေဝးလံတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေနထိုင္သူတစ္ခ်ိဳ႕ဟာ ဗုဒၶကုိ ရည္စူးၿပီး နီးစပ္ရာ ကမ္းစပ္ေသာင္ျပင္ေတြမွာ သဲနဲ႔ ေစတီေဆာက္လုပ္ပူေဇာ္ရာကေန ေပၚေပါက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင့္႐ိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ သာကီမ႑ိဳင္ရကၡိဳင္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္က ေျပာျပပါတယ္။
“ဓညဝတီေခတ္ကစၿပီး ရခိုင္ဘုရင္စႏၵသူရိယပင့္ဖိတ္လို႔ ဗုဒၵဘုရားရွင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၾကြေရာက္လာကတည္းက ရခိုင္ျပည္သူ၊ ျပည္ သားတစ္မ်ိဳးလုံးဟာ ဗုဒၵဘာသာဝင္ အစစ္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔လည္း ေနရာတိုင္းမွာ ေစတီပုထိုးေတြတည္တယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာ ေဒသနဲ႔ ေဝးလံတဲ့ ေသာင္ေတြ၊ သဲျပင္ေတြမွာ သဲပုံေစတီတည္ၿပီးေတာ့ အေလ့အထရွိၾကပါတယ္။”
ဒီလိုသဲပုံေစတီပဲြေတြ ျပဳလုပ္က်င္းပပူေဇာ္ျခင္းျဖင့္ ျပည္နယ္အတြင္း ေဘးအႏၱရာယ္ခပ္သိမ္းကင္းေဝးျခင္း၊ မိုးေလဝသမွန္ကုန္ျခင္း၊ က် ေရာက္လာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြဟာ ျပယ္ေပ်ာက္သြားႏိုင္တယ္လို႔ မွတ္ယူၾကပါတယ္။
“ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္(နယ္)မွာ ေဘးရန္ခပ္သိမ္းကင္းေဝးတယ္။ မိုးေလဝသမွန္ကန္ေစတယ္။ အႏၱရာယ္မ်ိဳးစုံျဖစ္ေပၚလာ သမွ်ေတြကို ပူေဇာ္ပြဲလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သူ၊ ျပည္သားတို႔ဟာ အႏၱရာယ္မက်ေရာက္ႏိုင္ဘူး။” လို႔လည္း ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္က ျပဳလုပ္ပူေဇာ္ထားတဲ့ သဲပုံပုထိုးအနီးမွာ ရပ္ကာ မွတ္ယူၾကပုံကို ေျပာပါတယ္။
ဘုရားရွင္ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း သဲပုံေစတီတည္တဲ့ အေလ့အထဟာ အခိုင္အမာျဖစ္လာၿပီး ရခိုင္ဘုရင္မင္းေတြဆက္ဆက္ ဓညဝ တီ၊ ေဝသာလီစတဲ့ ေခတ္ေတြမွာ စတူဘာဆိုတဲ့ (၃ ေပနီးနီးရွိတဲ့) ေစတီငယ္ေတြကို ေက်ာက္လုံးေတြမွာ တည္ၿပီးကိုးကြယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တစ္ဖက္အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဗိသုကာလက္ရာေတြ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ထြန္းကားလာခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ထုဆစ္ေစတီ ေတြကို တည္ထားကိုးကြယ္တဲ့ ဓေလ့ဟာ ပိုမိုတြင္က်ယ္လာခဲ့တာပါ။
ေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ေျမာက္ဦးေခတ္ေတြကို ေရာက္လာတဲ့အခါ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ အထြဋ္အျမတ္ျဖစ္တဲ့ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေတာ့ သွ်စ္ေသာင္းေျမာက္ပြဲဆိုၿပီးေတာ့ ရခိုင့္ဗိသုကာပညာရွင္ေတြက အမည္နာမေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ရခိုင္နဲ႔က တဆက္တည္းျဖစ္ေနေတာ့ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ ပရိယတၱိစာေပသင္ၾကားေနတဲ့ ရခိုင္က ပုဂၢိဳလ္ေတြရွိတယ္။ ဗာရာဏ သီမွာေပါ့။ အဲဒီဖက္က အတတ္ပညာေတြရလာၿပီး ရခိုင္မွာထုဆန္တဲ့ ေစတီေတြျဖစ္ေပၚလာတယ္။ အဲဒီထုဆန္ေစတီေတြ ျဖစ္ေပၚလာ ေပမဲ့ တေပါင္းလျပည့္ေန႔ဆိုတာဟာ အလြန္တရာေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္တယ္။ ၁၂ လရာသီမွာဆိုရင္လည္း တေပါင္းပြဲဟာ သဲပုံဇာတီပြဲလို႔ ရွိတယ္။ ေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ေျမာက္ဦးေခတ္ေတြကို ေရာက္လာတဲ့အခါ ရခိုင္တို႔မွာ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားဟာ အထြဋ္အျမတ္ျဖစ္တယ္။ “သွ်စ္ေသာင္းရွိရင္ ရခိုင္ရွိရမယ္” ဆိုၿပီးေတာ့ ရခိုင္၏ အထူးအထြဋ္သွ်စ္ေသာင္းဘုရားကိုတည္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ျပဳၿပီးေတာ့ “သွ်စ္ေသာင္းေျမွာက္ပြဲ” ဆိုၿပီးေတာ့ ေရွ႕ကပညာရွင္ေတြက နာေမေပးတယ္။”
ဒါကေတာ့ သာကီမ႑ိဳင္ရကၡိဳင့္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ နာယကတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အသက္ (၇၀) ေက်ာ္အရြယ္ ဦးေမာင္သိန္းထြန္းက ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပခ်က္ပါ။
အဲဒီေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္ (နယ္) ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းလက္ေအာက္သို႔ ေရာက္ရွိေနခ်ိန္ ၿမိဳ႕ဝန္ေခတ္၊ အဲဒီကတဆင့္ အဂၤလိပ္ေခတ္၊ ဖဆပလေခတ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရေခတ္၊ ျပည္သူ႔ေကာင္စီေခတ္၊ ၁၉၈၈ ကာလ၊ ေနာက္ၿပီး နဝတေခတ္စတဲ့ ကာလေတြမွာ ရခိုင္ လူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ဘာသာေရး၊ သာသနာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈစတာေတြဟာ က်င္းပခြင့္ရတလွည့္ မရတလွည့္နဲ႔ က်င္လည္ေနခဲ့ပါတယ္။
“ေခတ္ေျပာင္းလာေတာ့ နဝတေခတ္ေရာက္လာတယ္။ စစ္အာဏာသိမ္းထားတဲ့အတြက္ တဆင့္စီ၊ တဆင့္စီျဖစ္လာေတာ့ ဒါကို လုပ္ရမဲ့ ဟာ သိပ္ၿပီးေတာ့ အခက္ခဲျဖစ္လာတယ္။ စာအုပ္လည္း မထုတ္ရ။ မွတ္ပုံတင္ရတာေတြ။ အဲဒီလိုျဖစ္လာေတာ့ လူေတြက မလုပ္ရဲ။ လုပ္ ရေကာင္းမွန္းလည္း မသိေတာ့ဘူး။ လူႀကီးေတြကလည္း တေရြ႕ေရြ႕နဲ႔ ႀကီးလာေတာ့ အတိုက္အခံလည္း မလုပ္ႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ ေမ့ေမ့ ေလ်ာ့ေလ်ာ့နဲ႔ ျဖစ္သြားတယ္။”
ယေန႔ ဒီမိုကေရစီေခတ္ေရာက္လာျပန္ေတာ့ အဲဒီဓေလ့ေတြဟာ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးနီးျဖစ္ေနခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေလာက္ကမွ စတင္ၿပီး သာကီမ႑ိဳင္ ရကၡိဳင့္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္က်င္းပလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခိုင္႐ိုးရာ ဝတ္စုံေတြ ဝတ္ဆင္၊ အမ်ိဳးသားေတြက ေရွ႕ကေန စည္တီး၊ အမ်ိဳးသမီးေတြက ၾကက္လွ်ာတံ၊ တံခြန္ကိုကၠား၊ မေလးဂြေတြနဲ႔ (ဗုဒၵဘုရားအားပူေဇာ္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ား) ထမ္းရြက္ကာနဲ႔ ညီညာစြာ စီတန္းလွည့္လည္ ကမ္းေျခဖက္ကို ဦးတည္သြားၾကပါ တယ္။
“၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကစၿပီး သဲပုံေစတီပြဲကို တေပါင္းလျပည့္ေန႔တိုင္း လုပ္တယ္။ အခက္ခဲမရွိ။ စည္တီးလို႔ သြားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ တန္းစီ ၿပီး ၾကာလွ်ာတံေတြ၊ တံခြန္ကိုကၠားမေလးဂြေတြနဲ႔ စည္တီးၿပီးေတာ့ တန္းစီးသြားၿပီးေတာ့ လမ္းတပိုင္းက ကားစီးတယ္။ ပိြဳင့္ကိုေရာက္ ေတာ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး တီးလို႔၊ မႈတ္လို႔၊ ကလို႔၊ ခုန္လို႔ အဲဒီလို လုပ္လာတာ အခုဆိုရင္ ၇ ႏွစ္ေျမာက္ၿပီ။”
ဗုဒၵဘုရားရွင္ျပည္ေတာ္ဝင္တဲ့ တေပါင္းလျပည့္ေန႔ေရာက္တိုင္း ေန႔လည္ဖက္ ဒီေရက်ခ်ိန္မွာ သဲကို လြယ္လင့္တကူ ရႏိုင္တဲ့အတြက္ အဲဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ကမ္းေျခကို အေရာက္လာၾကၿပီး ထုခၽြန္ပုံ၊ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားပုံ၊ ထုကၠန္သိမ္ အစရွိတဲ့ ဗုဒၵ႐ုပ္ပြားေတာ္ပုံေတြကို အစုအဖြဲ႔လိုက္ေသာ္လည္း၊ မိသားစုအလိုက္ေသာ္လည္း၊ တစ္ဦးခ်င္းစီေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ၿပီး ရဟန္းသဃၤာေတြကို ပင့္ဖိတ္၊ ေရစက္ခ်၊ အမွ်ေဝ၊ ငါးပါးသီလခံယူၾကသလို ဆီးမီး၊ ေပါက္ေပါက္ပန္း၊ သာသနာ့အလံ စတဲ့လွဴဖြယ္ဝတၳဳေတြကိုလည္း သဲပုံေစတီေတြမွာ ဆက္ကပ္ပူေဇာ္ၾကပါေသးတယ္။
“၁၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္ဆိုရင္ ဒီေရက်ေတာ ေသာင္ထြန္းလာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သဲကိုလြယ္လင့္တကူရတယ္။ သူတလူ။ ငါတမားနဲ႔ မိန္းကေလးေတြ၊ ေယာက်္ားေလးေတြ ဝိုင္းၿပီးေတာ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးလုပ္ၾကတယ္။ အားလုံးၿပီးတဲ့အခါ လွည့္ပတ္ၿပီးေတ့ာ ပန္းေတြ၊ ဆီမီး ေတြနဲ႔ပူေဇာ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ေကၽြးေမြးၾကတယ္။ ဘုန္းႀကီး၊ ရဟန္းေတြကိုပင့္ၿပီး ငါးပါးသီလခံတယ္။ ဒီလိုျပဳလုပ္ရတဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္း မႈအတြက္ နိဗၺာန္ ေရာက္ရပါလို၏။ ဆရာေတာ္ဘုရားတို႔က ခ်ေပးတဲ့အတိုင္း လိုက္ဆိုၿပီးလုပ္ရတဲ့ ဓေလ့ရွိတယ္။ ေရစက္ခ်၊ တရားနာရ တယ္။”လို႔ ဦးေမာင္သိန္းထြန္းက အဆင့္ဆင့္လုပ္ပုံေတြကို ေျပာျပပါတယ္။
သဲပုံေစတီေတြ ေဆာက္လုပ္ပူေဇာ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာ ညေနဖက္ ဒီေရတက္လာခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းၾကၿပီး ေစတီဟာ တက္လာတဲ့ ဒီေရနဲ႔ အတူ ေမွ်ာပါသြားမွ သူတို႔ရဲ႕ ေကာင္းမႈကုသလိုလ္ေတြဟာ အထေျမာက္တယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။
“သဲပုံေစတီတည္ပြဲလုပ္ရျခင္း သမိုင္းက သဲပုံေစတီကိုတည္တယ္။ ဒီေစတီဟာ ဒီေရအတက္အက်နဲ႔ေပါ့။ ဒီေရတက္လာၿပီးေတာ့ ဒီသဲပုံ ေစတီဟာ ေရမွာေမွ်ာၿပီးေတာ့ ပါသြားမယ္။ ဆိုလိုတာက အနိစၥ၊ အနတၱ၊ ဒုကၡ၊ ျဖစ္ပ်က္သေဘာမ်ိဳးေပါ့။ သခၤါရသေဘာတရား။ ဘယ္သူ မဆို မၿမဲျခင္းရဲ႕ အနိဌာ႐ုံေပါ့ေလ။ လူဆိုရင္လဲ မၿမဲဘူး။ ေစတီပုထုိးဆိုလဲ မၿမဲဘူး။ အဲဒီမၿမဲတဲ့ သေဘာတရားေတြကို ဗုဒၵဘာသာဝင္အရ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္နားလည္မႈရွိေအာင္၊ ဘာသာေရး အသိအမွတ္ရွိေအာင္လုပ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေအာင္ေစာင့္မွာ ဆရာတို႔က ဒီ ေရတက္လာလို႔ ေစတီပုထိုးေတြ အကုန္လုံးၿပိဳပ်က္သြားၿပီဆိုမွ ဆရာတို႔ကုသိုလ္ဟာ ေအာင္ျမင္တယ္။”လို႔ ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္က သူတို႔ျပဳ လုပ္ထားတဲ့ ေစတီပုထိုးေတြကို လက္ျပၿပီးေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတဲ့အတိုင္း ျပဳလုပ္ပူေဇာ္ထားၾကတဲ့ သဲပုံေစတီေတြ တပါင္းလျပည့္ညရဲ႕ ဒီေရနဲ႔အတူ ေမွ်ာပါသြားခ်ိန္မွာေတာ့ ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္နဲ႔ ဦးေမာင္သိန္းထြန္းတို႔အပါအဝင္ ပူေဇာ္သူေတြတို႔ကေတာ့ က်ေရာက္လာမယ့္ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီ ဆိုတဲ့ စိတ္ခ်မ္းေျမ့မႈနဲ႔အတူ အိမ္ျပန္ၾကပါေတာ့တယ္။
968 total views, 1 views today