ဇင္ထြန္း
သစ္ပင္ေတြထဲကမွ အရြက္၊ အကုိင္း၊ အသီး၊ အရည္အစရွိတဲ့ တစ္ပင္လုံးကုိ အသုံးျပဳလုိ႔ရၿပီး တစ္ခါစုိက္ၿပီးတာနဲ႔ ႏွစ္စဥ္စားသုံးလုိ႔ရတဲ့ အပင္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ ဓနိပင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာရြာေတြဘက္မွာေတာ့ ဓနိပင္က ရတဲ့ ဓနိရည္ကုိ စီးပြားျဖစ္ေရာင္းခ်လုပ္ကုိင္ေနၾကပါတယ္။
ေဒသအေခၚကေတာ့ အုန္းရည္လုိ႔ ေခၚၾကပါတယ္။
သူကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမဳိ႕က သက္ေကျပင္ေက်းရြာမွာေနထုိင္ၿပီး ဓနိရည္လုပ္ငန္းကုိ မိဘအစဥ္အဆက္ လုပ္ကုိင္လုပ္ခဲ့သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။
“အစ္မတုိ႔က မိဘအစဥ္အဆက္လုပ္ကုိင္လာတာေလ။ အရင္တုန္းကဆုိရင္ အေမရဲ႕ အဘုိးေတြအဘြားေတြလက္ထက္ ၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔ေသသြားရင္၊ ေနာက္သားသမီးတစ္ဆက္၊ ေနာက္သားသမီးဆုိေတာ့ ကၽြန္မအေမတုိ႔ တစ္ဆက္၊ ကၽြန္မအေမတုိ႔ၿပီးေတာ့ အခု ကၽြန္မအေမမလုပ္ေတာ့လုိ႔ ကၽြန္မ လုပ္ေနတာ။”
ဓနိပင္တစ္ပင္ျဖစ္လာဖုိ႔ကလည္း ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ေစာင့္ရပါတယ္။ ဓနိသီးေတြကုိ ေရစပ္စပ္ရွိတဲ့ေနရာမွာ သုံးလုံးစီတြဲၿပီး သုံးပင္အကြာေလာက္စီ စုိက္သြားလုိ႔ရပါတယ္။ အပင္စထြက္လာတဲ့အခ်ိန္ကေန အသီးသီးတဲ့အခ်ိန္ထိဆုိရင္ေတာ့ ေျခာက္ႏွစ္၊ ခုႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ေစာင့္ရပါတယ္။
“သူ႔အသီးက နည္းနည္းေလး အခ်ိန္ၾကာသြားရင္ ရင့္သြားတယ္။ အဲဒီ အုန္းခုိင္က ရင့္သြားတယ္ဆုိရင္ က်ရင္လဲ အလကားျဖစ္သြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ အသီးက သူ႔ဟာသူ အလုိလုိ ျပဳတ္က်လာတယ္။ အခုိင္က်တဲ့အခါ သူက အပင္ေပါက္လာတယ္။ အပင္ေပါက္လာရင္ အဲဒါကုိ ဒီအနားေလးမွာပဲ စီထားတယ္။ ေပါက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔ကုိ တစ္ေနရာရာမွာ ခ်တယ္။”
အုန္းရည္လုိ႔ ေခၚၾကတဲ့ ဓနိရည္ကလည္း ထန္းရည္လုိပါပဲ။ အခ်ဳိအခါးရွိပါတယ္။ ထြက္လာတဲ့အရည္ကေတာ့ အခ်ဳိျဖစ္ေပမယ့္ ခံတဲ့ဝါးက်ည္ေတာက္ကုိ မီးကင္ၿပီး ခံရင္ အခ်ဳိရပါတယ္။ မေဆးထားတဲ့ က်ည္ေတာက္အေဟာင္းေတြနဲ႔ ခံရင္ေတာ့ အခါးရည္ကုိ ရတာျဖစ္ပါတယ္။
“သူ႔မွာ ဆင္းလာကတည္းက အခ်ဳိပဲ။ ဝါးက်ည္ကုိ မေဆးလုိက္ဘူးဆုိရင္ အခါးရည္။ ဒါေပမယ့္ က်ည္ကုိ ေဆးရတယ္။ ေဆးေပးရတာ ႏွစ္ရက္ေနတစ္ခါ။ ေဆးထားတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း သူက မုိးရိပ္ေတြ တက္လာလုိ႔ရွိရင္ အဆင္မေျပဘူး။ မခ်ဳိေတာ့ဘူး။ ခ်ဥ္သြားတယ္။ ေနေစာင္းလာလုိ႔ရွိရင္ ညေနဆုိရင္ အခါးရည္။ ညက်တဲ့အရည္က မနက္အေစာႀကီးဆုိရင္ အခ်ဳိရည္ရတယ္။”
ေယာက်ၤားျဖစ္သူ ဆုံးၿပီးတဲ့ေနာက္ သူ႔တာဝန္က်လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းမွာ ႀကဳံေတြ႔ရတဲ့ အခက္အခဲေတြက သူ႔အတြက္ ႀကီးမားလြန္းလွပါတယ္။ ေယာက်ၤားေလးတစ္ဦးအတြက္ေတာင္ အခက္အခဲမ်ားလွတဲ့ ဒီအလုပ္ကုိ မိခင္ရဲ႕ သင္ျပမႈေတြနဲ႔ အခက္အခဲေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ေနသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။
“ပထမ သူမရွိေတာ့ ကုိယ့္တာဝန္က်လာတာေပါ့။ နဲနဲ အေမက ေစာင္မေပးတယ္။ အေမက လုပ္ေပးတယ္။ နဲနဲ အေမက ဆင္းတယ္။ လုပ္ေပးတယ္။ သင္ေပးတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္အတြင္းမွာ အေမက လက္က်ဳိးသြားၿပီး ေနမေကာင္းျဖစ္လာတယ္ဆုိေတာ့ ကုိယ့္အလွည့္က်လာတယ္။ သူက လွီးမရ။ လွီးလုိက္ရင္ လက္ပါသြားတယ္။ လက္ေတြ ထိသြားတယ္။ လက္ေတြထိသြားတာဆုိရင္ လက္ကုိ ေရေတြဘာေတြေဆးၿပီး ေဆးထည့္တယ္။ လက္အိတ္ေတြဘာေတြ စြပ္ၿပီးေပါ့။ ထိသြားေတာ့ လက္ကုိလဲ ေဆးထည့္တယ္။ ၿပီးရင္ ဆင္းရေတာ့တာေပါ့။ ၿပီးရင္ အုန္းခုိင္ကုိ ကန္တယ္။ ကန္တဲ့အခါ မတက္ရင္ က်ဳိးသြားတယ္။ သူက အနာမခံႏုိင္။ နာလုိ႔မရ။ အသာေလးအသာေလး နင္းရတယ္ အုန္းခုိင္ကုိ။ ၿပီးေတာ့မွ အုန္းခုိင္က ညြတ္လာမွ အားနဲနဲပုိထည့္ၿပီး လႈပ္ရတယ္။ ဒါကုိ မသိဘဲ အားနဲကန္ရင္ က်ဳိးသြားတယ္။”
“အခက္အခဲက သူက ကန္တာ၊ လွီးတာတုိ႔ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူ႔ကုိ နည္းနည္း လႈပ္ယူရတယ္။ အစတုန္းကဆုိ လက္ေတြ ပါသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ မရရင္ သူ႔ကုိ လွီးလုိက္တာ။ လွီးရင္အဆင္မေျပ။ အုန္းရည္က မဆင္း။ အဲဒီလုိ အခက္အခဲေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ ေနာက္ပုိင္းမွ သိလာတယ္။ နည္းနည္းခ်င္းစီေပါ့။”
“အဆင္မေျပတာကေတာ့ အခု အုန္းခုိင္ေတြကုိ ကန္ရင္၊ ေယာက်ၤားအားနဲ႔ဆုိရင္ေတာ့ နဲနဲ ကန္လုိက္တာနဲ႔ ထြက္တယ္ေပါ့။ အရည္က။ အမက ကန္တဲ့အခါ အားနည္းေတာ့ ထြက္တဲ့အရည္ကလည္း နည္းတယ္။ အရည္က။ ေယာက်ၤားဆုိတာက နဲနဲ အားစုိက္ၿပီးလုပ္ရင္လည္း ပင္ပန္းတယ္ မထင္ရေပမယ့္ အစ္မတစ္ေယာက္ထဲ လုံးစုံ လုပ္ရတဲ့အခါ ပင္ပန္းတယ္။”
“ျဖည္းျဖည္းသက္သက္ ကန္ရင္လဲ မထြက္ဘူး။ အရည္က။ “
ဒီလုိမ်ဳိး အခက္အခဲေတြတင္ပဲလား။ ဒီဓနိပင္ေတြဟာ ေတာစပ္နဲ႔ ေရထဲမွာ စုိက္ရတာေၾကာင့္ ဆူးေျငွာင့္ခလုတ္နဲ႔ ေျမြပါးကင္းပါး အႏၱရာယ္ကလည္း ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။
“အုန္းရည္လုပ္တာက ေနဝင္သြားၿပီဆုိရင္ ေျမြေတြ၊ ကင္းေတြလဲ ရွိရင္ရွိမွာပဲ။ အခ်ိန္မေတာ္ ဆင္းတဲ့အခ်ိန္ဆုိ။ ဘြတ္ဖိနပ္နဲ႔ ဆင္းရတယ္။ ဓာတ္မီးနဲ႔။ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္းဆင္းရတာေတ့ အႏၱရာယ္ရွိတယ္။ အႏၱရာယ္ေတာ့ရွိတယ္။ အစ္မတစ္ေယာက္တည္း ဆင္းရတာဆုိေတာ့ အခ်ိန္မေတာ္၊ ကာလမေတာ္ရင္ မဆင္းရဲဘူး။ အခက္အခဲရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတာကုိ။ ေတာျဖစ္လုိ႔ မေကာင္းတဲ့လူလည္း ရွိရင္ ရွိမယ္။ ေကာင္းတဲ့လူပဲ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါဆုိရင္ အႏၱရာယ္ေပးရင္လည္း ေပးႏုိင္တယ္။ မဆင္းဘူးဆုိရင္ နဲနဲ ေစာင့္ေနတယ္ ကုိယ္က။ အခ်ိန္ကာလကကုိ အေစာႀကီးကတည္းက ဆင္းတယ္ေပါ့။ ေလးနာရီေလာက္ဆုိရင္ မီေနၿပီ။ မမီဘူးဆုိရင္ အလုပ္ေတြဘာေတြ သြားတယ္ဆုိရင္ ကုိယ္နဲ႔ သင့္ျမတ္တဲ့ ေယာက်ၤားေလးျဖစ္ျဖစ္၊ အစ္မရဲ႕ သားေတြျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္ျခားေယာက်ၤားေတြျဖစ္ျဖစ္၊ ကုိယ္နဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးေနတဲ့လူဆုိရင္ အစ္မနဲ႔ တစ္ေခါက္ဆင္းရေအာင္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလုိေခၚတဲ့အခါလည္း ကုိယ္နဲ႔ ရြယ္တူေတြ၊ နဲနဲအႀကီးေတြမဟုတ္ဘူး။ နဲနဲ ငယ္ငယ္ေလးနဲ႔။ ဒီလုိလူေတြကုိပဲ ေခၚသြားတယ္။ အခုဆုိရင္လည္းပဲ အေမ လာ။ မ်က္စိမျမင္ဘူးဆုိရင္လည္း အေမဆင္းမယ္ဆုိရင္ အေမနဲ႔သြားတယ္။”
ဓနိရည္ကုိ ပင္ပင္ပန္းပန္းနဲ႔ ဓနိေတာကယူၿပီး ျပန္ေရာင္းခ်ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ရပါေသးတယ္။
အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ အခါးရည္ကုိ ေသရည္ေသရက္လုိ ေသာက္သုံးၾကတာ မ်ားတာေၾကာင့္ ေရာင္းခ်တဲ့ေနရာမွာလည္း သူ႔အတြက္ကေတာ့ စုိးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။
“အဲဒီ အုန္းရည္ကုိ အရင္ဆုိရင္ အေမသြားေရာင္းေပးတယ္။ အေမက ေယာက်ၤားမရွိဘူးဆုိရင္ သမီးေလး အိမ္မွာေန။ အေမ သြားေရာင္းမယ္။ ရတဲ့ ပုိက္ဆံနဲ႔ မွ်စားၾကမယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ အေမက (အရြယ္) က်လာေတာ့ မသြားႏုိင္။ ဟုိနားဒီနားသြားရင္ ေမာလာတယ္။ ဆုိေတာ့ အေမကုိ ျပဳစုဖုိ႔ အခ်ိန္က်လာၿပီ။ အဲဒီလုိဆုိရင္ အုန္းရည္ကုိ အစ္မ သြားေရာင္းလုိ႔ ျဖစ္ပါမလား။ အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔။ အႏၱရာယ္ရွိတယ္။ အစ္မ မသြားရဲ။ အႏၱရာယ္က အဲဒါကုိ ေရာင္းဖုိ႔သြားရင္ ေယာက်ၤားေလးေတြပဲ ေရာင္းရတာေလ။ မိန္းကေလးေတြကုိ ေရာင္းရတာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ေယာက်ၤားေလးကုိ ေရာင္းေတာ့ သူတုိ႔က အဆုိးလဲ ရွိတယ္။ အေကာင္းလဲရွိတယ္။ အစ္မက အသက္အရြယ္ရွိေသးေတာ့ ေယာက်ၤားေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္ကုိ ေၾကာက္တယ္။ ဒီတုိင္းပဲ အိမ္မွာထားတယ္။ လာခၽြတ္သူရွိရင္ (တလုံးတရင္းနဲ႔ လာဝယ္သူ) ေငြက်ပ္ ၁၅၀ ၊ ၂၀၀ နဲ႔ ေရာင္းတယ္။ ဝယ္သား (တုိက္ရုိက္လာဝယ္သူ) လာရင္ေတာ့ ခ်ဳိရင္ က်ပ္ ေလးငါးေျခာက္ရာေပါ့။ ခၽြတ္တဲ့အခါလဲ ခၽြတ္တယ္။ မခၽြတ္တဲ့အခါလဲ မခၽြတ္ၾက။ ေနမေကာင္းလုိ႔ သြားမပုိ႔ႏုိင္ဆုိတဲ့အခါ တစ္ခါတစ္ေလ အိမ္မွာပုံသြားတယ္။ ကုန္သြားရင္ေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ အက္အခဲရွိတာကေတာ့ အဲဒါ့ပဲ။ အျပင္ထြက္လုပ္မယ္ဆုိေတာ့လဲ ကုိယ္က မိန္းမသားဆုိေတာ့။ ဒီရြာမွာက်ေတာ့ လူသြားလူလာနည္းတဲ့ေနရာေတြဆုိ မသြားရဲဘူး။ တစ္ခုိင္ႏွစ္ခုိင္ရတာနဲ႔ အဆင္ေျပသလုိစားတယ္။”
သမီးႏွစ္ေယာက္မိခင္ မမီးမီးကေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိးအခက္အခဲ အႏၱရာယ္မ်ားလွတဲ့အလုပ္ကုိ တစ္ေယာက္ထဲ လုပ္ကုိင္ေနရတာေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္က်စရာေတြနဲ႔ ႀကဳံလာရင္လည္း သမီးေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာကုိ ၾကည့္ၿပီး အားတင္းေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကုိယ့္ဘဝကုိယ္ထူေထာင္ရမွာပဲ။ ဘယ္သူမွ ကယ္ဆယ္မယ့္သူမွ မရွိတာ။ အေမဆုိရင္လဲ က် (အရြယ္က်) သြားၿပီ၊ အေဖဆုိလဲ ဆုံးသြားၿပီ။ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမဆုိတာလဲ သူတုိ႔ အိမ္ေထာင္နဲ႔ သူတုိ႔ အေဝးမွာလဲ။ ဆုိေတာ့ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ပဲ အားျပဳၿပီး ရတဲ့အခါ ရ၊ မရတဲ့အခါ မရ။ ျပႆနာေတြ ရႈပ္ရႈပ္ရွင္းရွင္း၊ စိတ္ေတြညစ္ေထးလာတဲ့အခါလဲ ညစ္တယ္။ နဲနဲ အလုပ္ပင္ပန္းလာရင္ ထမင္းမစား။ စိတ္ဓာတ္က်တဲ့အခါလည္း က်တယ္။ စိတ္ကုိ တစ္ခါတစ္ေလက်ရင္လဲ ေျဖတယ္။ ငါ မလုပ္ရင္ ဘယ္သူလုပ္မွာလဲ။ ဒီအလုပ္က နဲနဲေလာက္ေတာ့ တာဝန္ႀကီးတယ္။ စိတ္ရွည္ရတယ္။ မရွည္ရင္ သူက အလကားပဲ။ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီးေတာ့ အိမ္မွာ ဘယ္ေလာက္ပဲ စိတ္ေတြ ရႈပ္ေထြးစရာရွိေနပါေစ အလုပ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ အုန္းခုိင္ကုိ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ကေလးေတြကုိ ေမြးစားသလုိ ေမြးစားရတယ္။”
သူငယ္စဥ္က မိဘအဆင္မေျပလုိ႔ စာမသင္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီလုိ ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ကုိင္ေနရတာလုိ႔ ေျပာဆုိသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အလွည့္က်လာတဲ့အခါ အားမေလ်ာ့ဘဲနဲ႔ ႀကဳိးစား႐ုန္းကန္ေနရတဲ့ မမီးမီးရဲ႕ လုိအင္ဆႏၵေလးတစ္ခုကေတာ့ –
“ပညာမတတ္ေတာ့ ခြန္အားနဲ႔ပဲ လုပ္စားရတယ္။ ပညာနဲ႔ လုပ္စားလုိ႔ မရဘူးေပါ့။ ဒီအခက္အခဲေတြရွိလုိ႔လား။ သား သမီးေတြကုိ အစ္မက မရွိရွိတာေတြနဲ႔ စာသင္ေပးတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကုိယ္က ဘယ္လုိမွ ပညာနဲ႔ ခရီးမဆက္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ သားသမီးေတြပဲ ခရီးဆက္ပါေစ၊ တြင္ပါေစ ဆုိၿပီး ဒီလုိပဲ သူတုိ႔ကုိ ျမွင့္တင္ေပးခ်င္တယ္။ ကုိယ့္ဘဝကေတာ့ ဆုံးခ်င္ဆုံးပါေစေတာ့။ မတတ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ္ ႐ုန္းကန္ခဲ့တဲ့ဘဝမွာ ကုိယ့္သား ၊ သမီးေတြကုိ ထည့္လုိ႔ျဖစ္မလား။ သူတုိ႔အသိတရားရွိေအာင္ ပညာေတြတတ္ေအာင္ အစ္မမွာ အဲဒီစိတ္တစ္ခုသာရွိတယ္။”
1,129 total views, 1 views today