Arakan Yoma။
မောက်ဂေါဒါတ်တယ် ဘားမားဒါတ်တင် သောဥလပ်ဆက်ကန့်ဂိုရို့စ်ဒါတ် အက်ကမ်ကော်ဂျပ်ဆန့်ဗျာကုံးထာမ်ပင်။
မောက်ဂေါဒါတ် သောမူရား၊ဂင်လို့စ်အာဇာအက်ကာ မာမာလာထာဘော်။ သီဘီဂျီးရစ် မူရာကာဇာအာဆောင့်တယ် မာနုလိုက်ဒေသသော့စ် လူမှုရေး၊ကျန်းမာရေးကော်ကျပ်ကဏ္ဏ သောတော်လပ်လာမှီအာသပ်။သီဘီဂျီရာစ် ပုဏ္ဏားကျွန်းဆောလ် ဘဲငါးရာတောင် အနောက်ဖက် မြိုခမီထာလက်တယ်ဖာရာ (5) ဆန်ယောအာဂျိလ်။
အီဖာရာအုံးတယ် ပုဏ္ဏားကျွန်းဆောလ် ယိုးတရုတ်-လက်ဝဲစာတိုက် ဂါရိဇာငင် သောထာညင်ဇာငင်ခေါရက်တယ်လိုက် အာဇာဂေါ်ရားဒုတ်။အီး (5) ဖာရာသောမြိုဖာရာ အာသပ်တယ် (29) ဘောဆောလ် မြိုဘီရီ မယဉ်ယဉ်ထွေးတယ် (4) စောင် ဇီပေါ်ဝိုင်ရစ် ဗျာထူယစ်တယ် မာအက်စောင် အုလ်။ တာရားအာဆောင့်တယ် အုပ်စု (5) ဖာရာသော ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန ယောနိုက်ဒုလာကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း ယောအက်စောင် ယောနိုက်ဂျပ်လိုက် ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဘီရီ အုံးကျန်းမာရေးလိုက် မာမာလာထာဘော်။
အီဇာကာသော ဒေါက်တာလို့ ဒေဂိုက်ပါဂျပ်ယော နော့စ်။ရမ်းကုလို့စ် သပ်ဒေဂါးပေါ်ရစ်တယ်။ကိုယ်ဝန်ရစ် ပြင်ဆိပ် တုံး သူနာပြု သောဒေဂါးပေါ်ရစ်။ အက်မစ်မာချူဒေဂါး။ဒါဗိုက်ဒေ။ သူနာပြုလို့စ် ကာကွယ်ဆေး ဒါဗိုက်မာရီ ဘလက်တယ်။တီငါဂျာနော်ပေါ်ရစ် ဘီလီ မယဉ်ယဉ်ထွေး ကူလော။တာတုံ း( 12) ဘောဆောလ် ပေါ်ဝိုင် အက်စောင်လို့် (7) ဘောဆောလ် ဇီအက်စောင်ထာညင် တိန်ဗာလ်ဇီ ပေါ်ဝိုင် တယ် ကိုယ်ဝန် (5) မစ် တူတိကာဒါဂေယစ် ကူလော။အာမားဒေသတယ် ဆောလ်လို့စ် ဒူရောစ်တယ်လိုက် ဇီပေါ်ဝိုင် ဗျာကူလပ် ဖာရာမာနုလို့စ် ဗျာပေါ်ရစ်ကူလော။
ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဘီရီအုံးလိုက် ဥပဒေတုံး အကာအကွယ် ထားလပ်ယော မူရားကာဇိုက်ထာလက်တယ်ဒေါ်ဝါး လိုက်နိုက်ဒူလာ ဥအာသပ်။ ကာကွယ်ဆေး မာရီဂျာတယ် အာယောင်။အပ်မစ်မာချူတယ်နော့စ်။ ကာကွယ်ဆေးမာရီဂျီပိုက်ကူလပ် အာဂျောင့်။တာရားဖာရာသော ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအာဂျားလို့စ် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အခြေအနေ အုံးရစ် ကူဒေဂါးလော။
(2008) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အခန်း (8) ၊ အပိုဒ် (351) သောမာ၊ဂူရာပေါ်ဝိုင်လို့စ် ကိုယ်ဝန်ဆောင် ဘီရီအုံးလိုက် ဥပဒေတုံးထူ ယစ်တယ် အခွင့်အရေး အုံးပါပူရီဘော်ဆန့်လီဂီူးယစ်။အီဖာရာတုံး ဒေသခံမာနုကျုံ အာဇာ ဇာငင်လုံဂေါင်နော့်ဂျပ်လိုက် အာသက်အာသပ်တယ် ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန သော့စ်လူမီနော်ပါရီလော်တယ် လိုက်ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး မာရီနော်ပါက်တယ်မာနုယောထာလက်။
နိုင်ငံတော်အစိုးရ တုံး ကျန်းမာရေးကိစ္စ ဝါးနီလို့စ်တာရာ မြိုဖာရာအုပ်စု အက်ကမ်သော ကျန်းမာရေးဂိုက်တီ ဗာဏီဂျီလပ်ဆမ်တီ ဥဘောကူလက်။ကိုဗစ်ဒါဗိုက်မာရီဘိုက်ကိစ္စ အုံး ယောဂါဖာရာအာဂျီးနင် မာရီဂျာအာယစ်။ ဘူရားမာနုလိုက် ယောဂေါင်ဥဘော။ မြိုဖာရာအုပ်စု သောကျန်းမာရေးဇူဒီကင် ဂူရိဂျီးအာသပ်တယ် ဦးစံလှဖော်ကူထူယစ်။
အီမြိုဖာရာအုပ်စု ကာသပ် ကျန်းမာရေးဌာနတယ် ဖောင်ဆိပ်ဖာရာ သောထာညင် (3) မိုင် ထာလပ်အက်ဂေါင်ဒါ အာဒါပေါ်ရစ်တယ် ဆန့်ကူဒေဂါးလော။ ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုင်ရာ အကြံပေးကော်မရှင်ရဲ့အပြီးသတ်အစီရင်ခံစာ သောမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရသည် နိုင်ငံသားဖြစ်တည်မှုရစ် အခြေခံ ဂူရိနင်ဂါဂါ နော်ဥညင်ဒေါ်လာအုလ် အာဆောင့်တယ် မာနုလိုက်လာဂတ်တယ် ယာဝန်းဂေါလ်ရောစ်ဇာညင် ကာကွယ်ဆေးမာရီဂျီဘိုက် စီမံချက် ရစ်ဘောလ် ဂူရိအာဂျိလ်။
သီဒူလာဂေါ်ရားသော ဘောင်ဂေါ် ရင်ခါးလ်ယစ်တယ် ဒေသအုံးရစ် ဦးစားဒီနင် ဂူရိဂျားပူရီဘော်။နိုင်ငံတာကာလို့စ် ဒေါ်လာ ဥညင် ဂူရိအာသပ်တယ် အဖွဲ့အစည်းအုံးယောအီယာအုံးယောလာဂတ်တယ် နည်းပညာလို့စ် တီငါယောဘောလ်ဂျာပူရီ ဘော်ကူထူယစ်။ ဇီပေါ်ဝိုင် ဗျာရာစ်ဂေါလ်ရောစ်သပ်ပါအာယစ်တယ်။ တီငါနိုက်ဂျပ် မာနုကျုံတယ် ဆေးရုံငေါ့စ် ဇာဘိုက်အက်ကာ မာမာလာထာဘော်ဆန့် မယဉ်ယဉ်ထွေး ကူဒေဂါးလော။
မောက်ဂေါဒါတ်တင် သောမြန်မာ့တပ်မတော် လို့စ် ရခိုင်တပ်တော်အေအေ အုံးဥလက်တယ်ဘောင်ဒူလာရိုက် ဘီဂျီရာစ်တာရား ထာလက်တယ် ဖာရာကာဇာမူရား ဝါးနီသော ယောလာရိုက်ဥလက်။ မယဉ်ယဉ်ထွေး ဒေါ်ဝါးထာဂျပ် မြိုဖာရာအုပ်စုသော မြိုရွာ၊ဘဲငါးရာ၊ထုံးဘူး၊သရက်ချောင်း၊မရစ်ချောင်းကော်ကျပ်ဖာရာအုံးအာဂျိလ်လက်။ သီ (5) ဖာရာသော မျိုးနွယ်စု ကော်ဂျပ်မြိုခမီအိမ်ထောင်စု (271) စု၊ မာနု (3000) ထာညင်အာဂယ်တူဒီ မူရားကင် ဂူရိခါဂျပ်။ အီဒေသသော စစ်ဘေးရှောင် နော်ဥလပ်ယော စစ်မက်ပဋိပက္ခဇုန်း ဘီဂျီရာစ်အာသပ်တယ်လိုက် ပီဂျပ်လာမှီအာသပ်။ အီဖာရာအုံးရစ် အစိုးရကာကျီးယော ဖွံ့ဖြိုးမှု ဂူရိနော်ဒတ်ဒူလာ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်း အုံးဘောလ်ဒီဘိုက်ရင် ယောဘောင် ဂူရိထူယစ်။
စစ်မက်ပဋိပက္ ခဥယစ်တယ် ဒေသသော အာသပ်တယ် ဘီရီအုံးလိုက် ငြိမ်းချေမ်းရေး လို့စ် လုံခြုံရေုးအုံး ဂူရိဂျီးဘိုက်အက်ကမ်ရစ် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အုံး အောက်တိုဘာ (30) ဒိန်၊(2000) ဘောဆောလ်သော ဒါဆိုက်ဂူရိထူယစ်။ သီကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် (1352)သောဘီရီအုံးလို့စ် ဂူရာပေါ်ဝိုင်ရစ် အကာအကွယ် ဒီဘိုက် (Protection) ယော အာဂျိနင်ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ အုလ်တယ် ဘားမားဒါတ်တင် သောယောဂေါ်ရား ပူရီဘော်။
ရခိုင်ပြည်နယ် ဆိုင်ရာအကြံပေးကော်မရှင်ရဲ့အပြီးသတ်အစီရင်ခံစာ သောပါရိသောဖဲဇာကောဇားဖဲလီဘိုက် ဇာကာထာပူရီဘော်။ သီဖာရာ ဘီရီအုံးတယ် ခါလောစ်ဂါဒီနင် ဂေါင်နော်ဂျပ်ပါနိရစ်ခါးလ်အာဆောင်။ ကျန်းမာရေးဌာန လို့စ် ဒူရောစ်တယ်လိုက် (2019) ဘောဆောလ်သော ဇာငင်လောစ် ကိုဝန်ဆောင် ဘီရီအက်စောင် မာရာက်ဂေယစ်တယ်။ သီယာလိုက် အီဖာရာဝါးနိသောကျန်းမာရေးဌာနခွဲ အက်ကမ်ပါအာယစ်တယ် မြိုဖာရာအုပ်စု သောစ်ကျန်းမာရေးကင် ဂူရိအာသပ်တယ် ဦးစံလှဖော် မာဂီးလော။
ဒါတ်တင် ပဋိပက္ခဒေသသောလ ဘီရီအုံးရစ် ဒုတ် နော်ပိုက်ပေါ်ရား ဂူရိဂျီးနင်ဒါတ်တင်သောဘောင်ဒူလာရိုက် နော်ဂူရိ ဘိုက် (NCA) သောဆိုင်းမာရီထူယစ်တယ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တုံး ဒေဂိုက်ထူယစ်။ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချပ် အစိတ်အပိုင်း (1)၊လူမှုရေးကဏ္ဏ အပိုဒ်(3) သော သက်ကြီးရွယ်အိုယော၊ မသန်စွန့်ယော၊ ဘီရီလို့စ် ဂူရာပေါ်ဝိုင် အုံးပါဘောတယ် အခွင့်ရေးအုံး လူမျိုးရေး၊ဘာသာရေး ဂိုရို့စ်တုဝန် ဘီလီနိုက် ဘောလ်ဂျပုရီဘော်။
ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံ ဘီဂျီရာစ် ဘီရီအုံးဇူးဒီဒါစာကာရှင် နော်ဂူရိထော့စ်ကူလက်။ အီပြည်ထောင်စု ဘီဂျီရာစ် အာသပ်တယ်။ မာနုကျုံလိုက် လူမှုရေး၊ဘာသာရေး၊ယဉ်ကျေးမှုလိုစ် လိင်ကွဲပြားမှု ဘီလီနော်ကူင် ဗျာကုံအက်ဒူလာဆန့် ပြည်ထောင်စုသဘောတူစာချုပ် အပိုဒ် (3) ပီဂျပ်တိ (က ၂) သောဒေဂိုက်ထူယစ်။အီနားဥအာသပ်တယ် မျိုနွယ်စု ဘီရီအုံးဇာအာ မာမာလာထာဘော်တယ်။
ဒေသ ဘီရီအုံး ဇီပေါ်ဝိုင် ဗျာပိုက်လိုက် ဒုတ်ဥအာသပ်။ဖာရာသော ကျန်းမာရေးဆာဂျပ်မာနုနိုက်ဇူးဒီ ဖာရာမာနုလို့သ်သပ်ဗျာ အာဆောင်တယ်။မာပေါ်ဝိုင်လိုက် ဘာဘီဂျာပေါ်ရသ်တီငါပူဂျားသော ဇာငင်အုံးအာဇာယော မာမာလာထာ။တာရာဇီပေါ်ဝိုင်ဗျာ သောကျန်းမာရေးရသ်ဆိုက်ပါရစ်တယ် ဒေါက်တာ ပေါ်ရင်နပ်ကော့်ဆန့် မယဉ်ယဉ်ထွေး ကူလော။ရခိုင့်တပ်တော် အေအေ လို့စ် စစ်ကောင်စီ ဘီဂျီရာစ်ဘောင်ဒူလာရိုက် ကာဒါဂေလပ် ယောဒေသမာနုကျုံ မော်နော်ဒုတ်ယောဂိုရို့စ် မျိုးနွယ်စု ဘီရီအုံးလိုက်ဒုတ် ဘီချီးလက်ပိုက် အာဆောင်။
407 total views, 1 views today