ကုိေအာင္၊ ႐ုိးမေရဒီယုိမဂၢဇင္း

ဒီတစ္ပါတ္မွာေတာ့ ငပလီကမ္းေျခမွာ ခ႐ုခြံေလးေတြကို အမွီၿပဳၿပီး အသက္ေမြးၾကသူေတြအေၾကာင္းကို တင္ဆက္ ေပးခ်င္ပါတယ္။

ခရုခြံေလးေတြကို အမွတ္တရပစၥည္းေလးေတြ ျပဳလုပ္ေရာင္းခ်ၾကတဲ့ လုပ္ငန္းဟာ ငပလီရဲ့ အဓိကစီးပြားေရးလုပ္ငန္း တခု ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။

သူတို႔ေတြ ခ႐ုခြံေတြရဖို႔ ဘယ္လိုရွာၾကသလဲ၊ ဘယ္လိုပစၥည္းေလးေတြ ျပဳလုပ္သလဲ၊ သူတို႔ စိန္ေခၚမႈေတြ ၾကားထဲမွာ သူတို႔ေတြ ဘယ္လိုရပ္တည္ေနၾကလဲ စတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို သိရဖို႔ ငပလီေဒသခံေတြကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားတာပါ။

ငပလီကမ္းေျခဆိုတာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လူသိအမ်ားဆံုးနဲ႔ လာေရာက္လည္ပါတ္အပန္းေျဖသူ အမ်ားဆံုး ကမ္းေျခ တခုပါ။ ငပလီကမ္းေျခပတ္၀န္းက်င္က ေက်းရြာေတြမွာ ေနထိုင္ၾကသူအမ်ားစုကေတာ့ ကမ္းေျခကိုပဲ အမွီျပဳၿပီး လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ၾကတာပါ။ ေရလုပ္ငန္း၊ ေဟာ္တယ္နဲ႔ စားေသာက္ဆိုင္လုပ္ငန္း ေဒသထြက္ကုန္ ေရာင္းခ်တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို အဓိကလုပ္ကိုင္ၾကၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေပါမ်ားတဲ့ေနရာတခုပါ။ ငပလီကမ္းေျခကို လာေရာက္ လည္ပတ္ သူတိုင္းဟာ ပံုသ႑ာန္ အေရာင္အေသြး မ်ိဳးစံုရွိတဲ့ ခရုခြံေလးေတြနဲ႔ အလွဆင္ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အမွတ္တရ ပစၥည္းေတြကို သတိထားမိၾကမွာပါ။

ရွည္လွ်ားတဲ့ ကမ္းေျခတေလွ်ာက္က အမ်ားျပည္သူ အပန္းေျဖရာ ေနရာေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဟိုတယ္ႀကီးေတြနဲ႔ လမ္းမ တန္းက ဆိုင္ေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခင္းက်င္းျပသၿပီး ေရာင္းခ်ေနၾကတာက ခ႐ုအလွဆင္ပစၥည္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ဆုိင္တန္းေတြထဲမွာ ပစၥည္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ၿပီး ေရာင္းခ်တာရွိသလို လုပ္ၿပီးသားေတြကို တဆင့္ခံ ေရာင္းခ် ၾကတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္လုပ္ ကိုယ္တိုင္လဲ ေရာင္းခ်တဲ့ ပုပုကေတာ့ သူ႔ဆိုင္မွာရႏိုင္တာေတြကို  အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ခရုကလစ္ လက္ပတ္ ဆံထိုး ခ႐ုဆြဲႀကိဳး ခန္းဆီးလိုက္ကာ မီးဆိုင္း ေလးေတြ ခ႐ုပန္းအိုးေလးေတြ ပန္းျခင္းေလးေတြ ေနာက္ၿပီး အ႐ုပ္မ်ိဳးစံု ထုတ္တယ္ေပါ့။ ခရုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အ႐ုပ္ေလးေတြ။” မပုပုက ေျပာပါတယ္။ “ခရုကလစ္မွာ ကပ္တဲ့ဟာဆို ေႂကြေစ့နဲ႔ အေခ်ာေစ့၊ လက္ပါတ္မွာ အဲ့ဒါပဲ အသံုးမ်ားတယ္။ ပန္းျခင္း ေတာင္းေတြမွာက်ေတာ့ ဂ်ိတ္ေစ့ေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္။ ခန္းဆီးလိုက္ကာမွာက်ေတာ့ ဂံုးေခ်ာခြံေလးေတြ ဖက္လိပ္ေတြေပါ့”

ျဖဴျဖဴ၊ ၀ါ၀ါ၊ ညိဳညိဳ အေျပာက္ေျပာက္ အေရာင္အေသြးမ်ိဳးစံုနဲ႔ ခရုခြံေလးေတြက ျမင္သူတိုင္း မၾကည့္ရရင္ မေနနိုင္ ေလာက္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မွာပါ။ ခရုေလးေတြ အဆင္ဆန္းလြန္းလို႔ အတုလို႔ေတာင္ ထင္ၾကတယ္လို႔လဲ သူက ေျပာပါတယ္။

“အမွတ္တရ ပစၥည္းဆိုေတာ့ ဧည့္သည္ေတြကေတာ့ သူ႔ဟာနဲ႔သူ အကုန္ႀကိဳက္ပါတယ္။  ဘယ္ဟာပိုၿပီး ႀကိဳက္တယ္လို႔ မရွိဘူး။ သူတို႔က ကမ္းေျခမွာပဲ ရတာကိုး။ လာလို႔ရွိရင္ အထူးအဆန္းပဲ အကုန္လံုး၊ အံ့ၾသလြန္းလို႔ အတုလား အစစ္လားလို႔ေတာင္ အေမးခံရတယ္။ ခရုေလးေတြက ထူးဆန္းလို႔ေလ … အမ်ိဳးေတြက အမ်ားႀကီး ကၽြန္မတို႔ မျမင္ဖူးတာေတြေတာင္ရွိတယ္။”

ငပလီ မ-ဇင္ ရပ္ကြက္မွာ ေနထုိင္တဲ့ ေဒၚလွလွခိုင္ကလည္း ခ႐ုပစၥည္းေတြ ကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ ေရာင္းခ်တာပါ။ သူ ဒီလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္လာတာ မိဘေတြလက္ထက္ကတည္းကျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ငပလီက ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လိုခရုခြံေလးေတြ ရႏိုင္သလဲ ဆိုတာ သူကအခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“အဲ့ဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ တရြာကို တမ်ိဳးထြက္တယ္ ခရုေလးေတြက၊ အမ်ိဳးအစားေလးေတြ မတူဘူး။ ဟိုဘက္ ဂ်ိေတၱာဆိ္ုရင္ ခ႐ုအ လို႔ ေခၚတဲ့ ေသးေသးေလးေတြ၊ ဂ်ိတ္စင္လို႔ ေသာ့ခ်ိတ္လုပ္တဲ့ ခ႐ုေလးေတြ ထြက္တယ္။ ဒီဘက္က ျမျပင္ လင္းသာ လင္းသာကက်ေတာ့ ဂံုးခြံ ျဖဴျဖဴေလးေတြထြက္တယ္။ ငပလီကေတာ့မရဘူး ငပလီကို ေက်ာ္ ဇီးျဖဴကုန္း၊ မဇင္၊ အဲ့ဒီက ေႂကြေစ့တို႔ ေဒါင္ေစ့တို႔ အဲ့ဒါေလးေတြရတယ္။”

ထူးျခားလွတာကေတာ့ ငပလီမွာ တေနရာက တမ်ိဳးစီ ထြက္ရွိတဲ့ ခ႐ုခြံေလးေတြကို စုေဆာင္းၿပီး စိတ္ကူးပံုေဖာ္ ဖန္တီး ၾကတာပါ။ မိုးရာသီမွာ ခ႐ုခြံေတြစုေဆာင္းၿပီး ခရီးသြားေတြလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ အဆင္သင့္ ေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ ထုတ္လုပ္ ထားရတယ္ လို႔ ပုပု ကရွင္းျပပါတယ္။

“သူ႔ဟာနဲ႔သူ အခ်ိန္ေပးရတယ္။ ခရုလက္ပတ္တကြင္းဆိုရင္ ႀကိဳးမွာကပ္လိုက္တာဆိုေတာ့ ႀကိဳးထိုးဖို႔ အတြက္ေရာ အဆင့္ ေလးငါးေျခာက္ဆင့္ေလာက္ လုပ္ရတယ္။ ထုိးတဲ့လူေရာ ျဖတ္တဲ့လူေရာ ကပ္တဲ့လူေရာ ခရုကအစ အခ်ိန္ေပး  ၿပီးေတာ့ လုပ္ရတယ္ မိုးရာသီကတည္းက လုပ္ရတယ္။ ေႏြရာသီမွာ လုပ္ရင္ေတာ့ လိုက္မမီဘူး။ ဒီအလုပ္က အခ်ိန္ေပးၿပီး လုပ္ထားမွ၊ စုထား ေဆာင္းထားမွ။ ေနာက္ၿပီး ခ႐ုေတြက ေႏြရာသီေရာက္ရင္ သိပ္ၿပီးမပြားေတာ့ဘူး။ သူက လႈိင္းႀကီးမွ ပြားတာ။ ကမ္းေျခရဲ့ေအာက္မွာလႈိင္းနဲ႔ သဲၾကမ္းနဲ႔ အဲလိုမွပြားတာဆိုေတာ့ မိုးရာသီကတည္းက စုေဆာင္းထားရတယ္ ေႏြရာသီကေတာ့ ကမ္းေျခမွာလဲ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး လႈိင္းေသးသြားတဲ့အခါ။”

ငပလီကမ္းေျခမွာ ေနထိုင္သူေတြက မိုးရာသီမွာ တျခားအလုပ္ေတြ မလုပ္ႏိုင္ေသးခင္ ခ႐ုခြံေလးေတြ ရွာေဖြတဲ့ အလုပ္က ၀င္ေငြရႏိုင္ပါတယ္။ ျမျပင္ရပ္ကြက္မွာေနတဲ့ သဲသဲက ကမ္းေျခမွာ ခရုေတြေကာက္ေနသူပါ။ ခရုခြံေလးေတြ ရရွိဖို႔အတြက္ ဒီေရက်ခ်ိန္ကိုေစာင့္ရင္း ေက်ာက္ေဆာင္ ေက်ာက္တံုးေတြၾကားမွာ တင္က်န္ရင္ခဲ့တဲ့ ခရုခြံေတြကို ရွာေဖြတာလို႔ ေျပာပါတယ္

“မုိုးတြင္းက်ရင္ ေကာက္တာေပါ့။ ေႏြရာသီဆိုရင္ ေကာက္လို႔လဲ မရေတာ့ဘူး၊ ရွိလဲ မရွိေတာ့ဘူး ေပၚလဲ မေပၚေတာ့ဘူး။ ဒီေန႕ေတာ့ မနက္အေစာၾကီးကေနေကာက္တယ္။ ေရအတက္အက်ေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ေကာက္ရတာပါ့။ အဲ့ဒါက တၿပီကို ေျခာက္ရာရတယ္ ေႂကြေလးေတြက်ေတာ့ တဘူးကို ရွစ္ရာရတယ္။”

ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ခရုခံြေတြ ရတာနည္းလာတဲ့အတြက္ အမွတ္တရ ပစၥည္းေလးေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ကုန္ၾကမ္းရဖို႔ကလည္း အခက္အခဲျဖစ္လာရပါတယ္။ ကုန္ၾကမ္းကို တျခားေနရာေတြက မွာယူေနရပါၿပီ။

“အရင္တုန္းကဆိုေတာ့ လြယ္တယ္ အခုကေတာ့ နဲနဲ ရွားသြားၿပီ ပစၥည္းေတြက။ ခရုလဲ သိပ္မပြားေတာ့ဘူး ဆိုေတာ့ ကမ္းေျခရွိတဲ့ေနရာ ရဲကၽြန္းတို႔ မန္ေအာင္ကၽြန္းတို႔ ဂြ အဲ့ေနရာေတြက ေရာက္တယ္။ ငပလီကမ္းေျခမွာ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ ဧည့္သည္ကလဲ မ်ားတဲ့အခါက်ေတာ့ မိုးရာသီခဏပဲ ေႏြရာသီဆိုေတာ့ ေကာက္လို႔ လံုး၀မရွိေတာ့ဘူး ခ႐ုက ရွားသြားတဲ့ သေဘာေပါ့။”

ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတာ၊ အလြန္အကၽြံ ေက်ာက္နဲ႔ သဲထုတ္လုပ္တာေတြေၾကာင့္ သဘာ၀သြင္ျပင္ေတြ ေျပာင္းလဲလာၿပီး အေကာင္းအဆိုး ယွဥ္တြဲေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြက ခ႐ုေတြ အရင္လို ရွာေဖြမရႏိုင္ျဖစ္ေနရတာပါ။ ေဒၚလွလွခိုင္က မွတ္မွတ္ ရရျဖစ္ေနတဲ႔ အေၾကာင္းအရာကို ခုလို ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္မတို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကဆို လင္း႐ိုးေတာင္ဆိုတာရွိတယ္။ အဲ့ဒီေတာင္ႀကီးက ျခေသၤ့တေကာင္ ၀ပ္ေနသလိုပဲ။ ေတာင္ရွည္တန္းႀကီး။ အဲ့ဒီလင္း႐ိုးေတာင္နားမွာ ပုတီးေစ့ေတြေပၚတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ပုတီးေစ့ ေကာက္သမားေတြရဲ့ အဓိကေနရာ။ ပုတီးေစ့ေတြ ယူမကုန္ဘူး။ ပုတီးေစ့ေကာက္တဲ့သူေတြဆိုတာ လင္းရိုးေတာင္ႀကီးနားမွာ ၾကက္မေလးေတြ ၀ပ္ေနသလို ခေမာက္ကေလးေတြနဲ႔ ဟာ….. အမ်ားၾကီးပဲ၊ အဲ့ဒီမွာ ေလယာဥ္ကြင္း စီမံကိန္းေတြလုပ္တယ္ ဟုိတယ္ေတြ စီမံကိန္းေတြ လုပ္တဲ့အခါ ေက်ာက္လိုတယ္ေလ ေက်ာက္လိုေတာ့ ဒီက ေက်ာက္တူးၾကတာ။ ေက်ာက္တူးရင္း တူးရင္းနဲ႔ ေက်ာက္ကလဲ ေစ်းကြက္၀င္လာတယ္ေလ။  ေစ်းကြက္၀င္ေတာ့ ေက်ာက္ေတြကို ထုရင္း ထုရင္းနဲ႔ အခု မရွိေတာ့ဘူး လင္း႐ိုးေတာင္ႀကီး။ လင္း႐ိုးေတာင္ႀကီး ဘယ္နားမွာလဲဆို ေက်ာက္တပံုပဲရွိေတာ့တယ္။”

ကိုယ့္ဆီက ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေလးေတြ ကုိယ့္ကမ္းေျခမွာပဲ ေရာင္းခ်ရသလို တျခားေဒသေတြကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်ရတာလဲ ရွိပါတယ္။

“ကမ္းေျခပစၥည္းဆုိေတာ့ ကိုယ့္ကမ္းေျခမွာေတာ့ ပိုၿပီးေရာင္းရတယ္။ ပို႔႕ရတာကေတာ့ က်ိဳကၡမီ စက္စဲ၊ က်ိဳက္ထီး႐ိုး၊ ေရႊစက္ေတာ္ တို႔ အဲ့လိုေဒသေတြ၊ ဘုရားပြဲေတာ္ေလးေတြမွာဆို အမွတ္တရေလးေတြ ေရာင္းရပါတယ္။ တေနရာမွာ တခုတမ်ိဳးစီေပါ့။”

ဒါေပမယ့္ ခရုခြံေတြ ရွားလာတဲ့အတြက္ ကုန္ၾကမ္းအခက္အခဲျဖစ္လာတဲ့အတြက္ တျခားေနရာေတြကို မွာယူရလို႔ ကုန္က်စ႐ိတ္ကလဲ ပိုလာတာပါ။ ေခ်ာင္းသာကထုတ္တဲ့ အမွတ္တရ ပစၥည္းေတြရဲ့ လက္ရာကို လိုက္မမွီႏို္င္ေသးတာကလဲ လုပ္ငန္းမွာ

အက်ိဳးအျမတ္နည္းပါးရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပုပုကေတာ့ သူ႔လုပ္ငန္းအေျခအေနကို အခုလိုပဲ ေျပာပါတယ္။

“အရင္တုန္းကေတာ့ ပစၥည္းေပါတယ္၊ ေစ်းေပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီ ပစၥည္းက သိပ္မေပါက္ဘူး။ လူသံုးနည္းတယ္။ ေနာက္ၿပီး ငပလီကမ္းေျခက ေခ်ုာင္းသာနဲ႔ မတူဘူး ေခ်ာင္းသာက လူေတြက်ေတာ့ အဆန္း အဆန္းေလးေတြ ထြင္တတ္တယ္။ ဒီကလူေတြကေတာ့ ႐ိုး႐ုိးပဲ ခ႐ုတလံုးဆို တလံုးလိုက္ ကပ္လိုက္တယ္။ ထြင္ၿပီးမလုတ္တတ္တဲ့အခါ ႐ုိး႐ိုးသားသား ပစၥည္းေလးလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဆိုေတာ့ ေစ်းလဲ သိပ္မရ၊ ခုကေတာ့ သူ႔ဟာနဲ႔သူ လူေတြက သဘာ၀ပစၥည္းေလးေတြ ႀကိဳက္လာတဲ့အခါ ေစ်းကေတာ့ ႀကီးလာတယ္။ ကၽြန္မတို႔ ၀ယ္ရတဲ့ ကုန္ၾကမ္းလဲ ႀကီးလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျမတ္နည္းသြားတယ္။ ေရာင္းအား သြက္တယ္။ အျမတ္ နည္းသြားတယ္။ ကုိယ့္အတြက္ က်န္တာနည္းသြားတယ္။”

ငပလီေဒသခံေတြအတြက္ အရင္က ခ႐ုေကာက္တာဟာ အဓိက၀င္ေငြရတဲ့ လုပ္ငန္းတခုျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ခ႐ုေကာက္ျခင္းကို အားလပ္ခ်ိန္အပို၀င္ေငြရွာတဲ့ အလုပ္တခုအေနနဲ႔ပဲ လုပ္ႏိုင္ၾကပါေတာ့တယ္။ မ-ဇင္ က ေဒၚခင္ခင္လွကေတာ့ ခရုရွားပါးလာတာ ထုတ္ကုန္ေလ်ာ့နည္းလာတာ ေတြေၾကာင့္ အခက္အခဲေတြကို အမွတ္တရပစၥည္းဆိုင္ေလးတဆိုင္ ဖြင့္လွစ္လိုက္ၿပီး ေျဖရွင္းဖို႔ႀကိဳးစားေနပါတယ္။

“ခရုမေကာက္ရလို႔ စားစရာမရွိျဖစ္သြားတယ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္မတို႔ မိသားစုကေတာ့ ခ႐ုပဲ လုပ္စားတာ။ ကၽြန္မတို႔ကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ၾကပ္တည္းသြားတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ မႏွစ္ကစလို႔ ကၽြန္မတို႔လဲ ကမ္းေျခမွာ ဆိုင္ထြက္လိုက္တယ္ေလ။ ခရုပဲ အားကိုးေနလို႔ မရေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ကမ္းေျခမွာ ဆိုင္ထြက္လိုက္တယ္။ ခရုတမ်ိဳးတည္း မဟုတ္ဘူး ငပလီ အက်ၤီတို႔ အစံုေပါ့။ ဒီလုိပဲ လုပ္ငန္းကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းသြားတာေပါ့။”

 1,204 total views,  1 views today