Htoo | Arakan Yoma
ဒီတစ္ပတ္မွာေတာ့ ဝါးႏွီးေတြထိုးၿပီး ျခင္းေတာင္းေတြ ရက္လုပ္ေရာင္းခ်တဲ့ အဘိုးတစ္ေယာက္အေၾကာင္းကို တင္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ကယ္ဆယ္ေရးကြက္မွာေနထုိင္တဲ့ အသက္ (၇၈) ႏွစ္အရြယ္ ဦးေရႊဘိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ဘာေၾကာင့္ ဒီအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ေနရတာလဲ၊ တစ္ရက္ဝင္ေငြဘယ္ေလာက္ရလဲ၊ ဘယ္လိုပုံစံမ်ိဳးရက္လုပ္ရလဲ စတာေတြကို ေမးျမန္း တင္ဆက္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အရြယ္သုံးပါးထဲက ေနာက္ဆုံးအရြယ္ကို ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေပမဲ့ မိသားစုအေျခအေနေၾကာင့္ သူဟာ အနားမယူဘဲ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ႐ုန္းကန္လုပ္ကိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“အရင္က စစ္ေတြ၊ နာဇီရြာမွာေနခဲ့တယ္။ ဇာတိကလည္း စစ္ေတြကပဲ။ စစ္ေတြမွာ ကုလားနဲ႔ျပႆနာျဖစ္တုန္းကေန လုပ္လာတာေပါ့။ ဒီဖက္ကို ေျပာင္းလာတည္းက လုပ္တာ။ နာဇီရြာမွာေနတုန္းကလည္း ဒီအလုပ္ပဲ။ အဲဒီမွာလည္း ဒီအလုပ္။ ဒီကိုေရာက္ေတာ့လည္း ဒီအ လုပ္ေပါ့။ ဒီလုိလုပ္လာတာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္၊ ငါးဆယ္ေလာက္ရွိၿပီ။”
သူဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ဇာတိျဖစ္ၿပီး အရင္ကေတာ့ နာဇီရြာရပ္ကြက္မွာ ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္-မူဆလင္ အဓိက႐ုန္းျဖစ္ ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ေဒသခံတစ္ခ်ိဳ႕ကို ဆတ္႐ိုးက်ကယ္ဆယ္ေရးရပ္ကြက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ရာမွာ သူတို႔မိသားစုလည္း အပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအလုပ္ဟာ အလြန္တရာေသးငယ္တဲ့ လက္မႈပညာေလးတစ္ခုဆိုေပမဲ့ အလြန္တရာအခ်ိန္ေပးအားစိုက္လုပ္ကိုင္ရတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုပါ။ ျခင္းေတာင္းငယ္ေလးတစ္လုံး ျဖစ္လာဖို႔အတြက္လည္း အဆင့္ဆင့္ျပဳလုပ္ရတာက သာမန္လူေတြအတြက္ကေတာ့ လြယ္ကူလွတဲ့ ကိစၥ တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။
“ဒါလုပ္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ ဘာမွေထြေထြထူးထူး မလိုဘူးေလ။ ဝါးလိုတယ္။ ႀကိမ္လိုတယ္။ ကြပ္ဖို႔အတြက္။ ႀကိမ္မရလို႔ ႀကိဳးနဲ႔ ကြပ္ေနရ တယ္။ အခုက။ သြားလို႔ေရာင္းေတာ့ ၃ ေထာင္၊ ၂ ေထာင္ အဲ့ေလာက္ပဲရတယ္။ လုပ္ရတာက ၄၊ ၅ ရက္။ ဝါးဝယ္ရတယ္။ ႏွီးထိုးရတယ္။ ေစ်းကို သြားၿပီးေရာင္းရတယ္။”
ျခင္းေတာင္းရက္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ အဓိကကုန္ၾကမ္းကေတာ့ ဝါးျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျခင္းေတာင္းကို ခိုင္ခံ့ေအာင္ျပဳလုပ္ဖို႔အတြက္ အနားကိုကြပ္ဖို႔ ႀကိမ္ကလည္း လိုပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ႀကိမ္ေတြရွားပါးလာတာေၾကာင့္ ပလတ္စတစ္ႀကိဳးတစ္မ်ိဳးကို အစားထိုး အသုံးျပဳေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရက္လုပ္ၿပီး ရလာတဲ့အေခ်ာထည္ ျခင္းေတာင္းေတြကိုေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕မေစ်းကိုသြားၿပီး ေစ်းဆိုင္ေတြက တစ္ဆင့္ေရာင္းခ်တာမ်ိဳးရွိ သလို ဟင္းသည္၊ ငါးသည္ေတြဆီကို တိုက္႐ိုက္သြားေရာင္းတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
“ေစ်းႀကီးမွာသြားေရာင္းတယ္။ ဆိုင္မွာသြင္းတယ္။ ျခင္းေတာင္းေတြကို ဝယ္တဲ့ဆိုင္ရွိတယ္။ အဲဒီက လက္မခံေတာ့ဘူး။ မ်ားေနၿပီ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေစ်းမွာသြားေရာင္းတယ္။ ဟင္းတန္းေတြမွာ ဟင္းေရာင္းတဲ့ မိန္းမေတြဝယ္ၾကတယ္။ ဝယ္ထားတာေတြ မ်ားေနၾက ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေရာင္းမေကာင္းေတာ့ဘူး။ ဒီေကာင္ေတြက အခ်ိန္နည္းနည္းနဲ႔ ပ်က္စီးတာက မဟုတ္ေလ။ ၂ လ၊ ၃ လၾကာေလာက္မွ ပ်က္တယ္။ အဲက်မွ ဝယ္ၾကတာ။ ကုန္ရင္မွာၾကတယ္။ ၁၀၊ ၉ လုံးေလာက္ယူခဲ့ဆိုေတာ့ သြားေပးလိုက္တယ္။”
အခ်ိန္ကုန္ အားစိုက္ၿပီး လုပ္ရတဲ့ အလုပ္ျဖစ္သေလာက္ လူပင္ပန္းခံရက်ိဳးကေတာ့ မနပ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဝါးတစ္လုံးက ျခင္းေတာင္းငယ္ ၃ လုံးေလာက္ရတယ္ဆိုေပမဲ့ လုပ္ရင္းနဲ႔ ပ်က္စီးတတ္တာေၾကာင့္ လႊတ္ပစ္လိုက္ရတဲ့အခါေတြလည္း အၿမဲလိုလို ႀကံဳ ရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကိုလည္း အဘိုးဦးေရႊဘိုင္းက အခုလိုပဲ ေျပာျပပါတယ္။
“ဝါးတစ္စြပ္ (၁၀လုံး) ကို ၃ ေထာင္ က်တယ္ေလ။ ဝါးေတြကေတာ့ ကိုယ့္အိမ္ေရွ႕မွာလာေရာင္းတယ္။ ဝါးတစ္လုံးက ၿခံ ၃ လုံးေလာက္ရ တယ္။ ရပ္ေစာက္ေတာင္းတစ္မ်ိဳးရက္တယ္။ ဟင္းေရာင္းတဲ့ ၿခံတစ္မ်ိဳးရက္တယ္။ ဝါးဖိုးနဲ႔က မကိုက္ဘူး။ ဒီလို အလုပ္မရွိလို႔သာလုပ္ေနရ တာ။ ၿခံတစ္လုံးလုပ္ရင္ သုံးၿခံဖိုးေလာက္ကို လႊင့္ပစ္လိုက္ရတယ္။ ဝါးတစ္လုံးက။ ၿခံတစ္လုံးကို ၂၅၀၀၊ ၂၀၀၀၊ တစ္ခါတစ္ခါဆိုရင္၁၅၀၀ ရာနဲ႔လည္း ေရာင္းလိုက္ရတာေပါ့။ ေတာင္းဆိုရင္ ၁၅၀၀၊ ၿခံဆိုရင္ ၂၀၀၀ ေပါ့ အဲလိုေရာင္းတယ္။ အျမတ္က မရွိေတာ့ဘူးေလ။ ဘယ္က ျမတ္ရေတာ့မွာလဲ။ ၁ ေထာင္၊ ၉ ရာ ေလာက္ျမတ္လိမ့္မယ္။ ၁ ေထာင္၊ ၂ ေထာင္ေလာက္ျမတ္လိမ့္မယ္။”
ျခင္းေတာင္းရက္လုပ္တဲ့အခါမွာ ျပတ္ရွလြယ္တဲ့ အရာႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဓါးနဲ႔ ဝါးမ်က္ေတြဟာ ဦးေရႊဘန္းနဲ႔ ေန႔စဥ္ထိေတြ႔ေနရတဲ့ အရာေတြ ျဖစ္တဲ့အေလ်ာက္ ျပတ္ရွဒဏ္ရာေတြကို မၾကာခဏ ခံစားရတာလည္း ရွိပါတယ္။
“ဒီဟာလုပ္ဖို႔အတြက္ကေတာ့ ႀကိမ္လိုတယ္။ ႀကိမ္နဲ႔ဝါးေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဓါးလိုတယ္။ အနားကြပ္စူးလိုတယ္ေပါ့။ လက္ဝင္တာမွာ မေျပာနဲ႔ ေတာ့။ တစ္ရက္တစ္ေလဆိုရင္ ထမင္းမစားႏုိင္ဘူး။ လက္ေတြဆာတယ္။ ဓားရွ၊ ဝါးရွနဲ႔ ”
အဘိုးႀကီး ဦးေရႊဘိုင္းမွာေတာ့ သူနဲ႔ သက္ရြယ္တူ ခ်စ္ရတဲ့ ဇနီးအဘြားႀကီးလည္း ရွိပါေသးတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ဦးဟာ အုိ ကံဆိုးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း လက္ရွိမွာေတာ့ သမီးတစ္ဦးက ျပဳစုေစာက္ေရွာက္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“သား၊ သမီးမွာလည္း သား၊ သမီးစားဖို႔ ေက်ာင္းတက္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနရတယ္။ မိဘေတြကို ပိုက္ဆံေပးဖို႔က မရႏိုင္ဘူးေလ။ သမီးနဲ႔ေနတာ။ သမီးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ အိမ္ရွင္လည္း မရွိေတာ့ဘူး။ သမီးမွာရထားတဲ့ ေျမးေလးေတြနဲ႔ ေနတာေပါ့။ အဘြားကေတာ့ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ ေတာ့ဘူးေလ။ သူကလည္း ၇၈ ႏွစ္ေလာက္ရွိေနၿပီ။”
သူတတ္ထားတဲ့ ဒီသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း အလုပ္ေလးဟာေတာ့ သူ႔အတြက္ အသုံးဝင္တယ္လို႔ ဆိုရေပမဲ့ မိသားစုအတြက္ စားဝတ္ေန ေရး ဖူလုံေအာင္ေတာ့ မျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အဘိုးကေတာ့ ဒီအလုပ္ေလးကို သူအားတဲ့အခ်ိန္ ေနေကာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆးဖိုး၊ ဝါးခေလးမ်ား ကာမိမလားဆုိတဲ့ အေတြးေလးနဲ႔ ဆက္လုပ္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
“အခုက သမီးလုပ္ေပးေနလို႔ စားေနရတယ္။ ဒါေလးလုပ္လို႔က မစားရ။ ၁၀၊ ၉ ရက္မွာ ၁၀၊ ၉ လုံးေရာင္းရလို႔က စားက မစားရဘူးေလ။ က်န္းမာေရးကေတာ့ ေကာင္းတယ္။ အဘြားကလည္း ေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဘိုးက ခါးနာတယ္။ သြားလာလို႔ သိပ္မရေတာ့ဘူး။ အ ရင္နဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။ အရင္ကဆိုလုပ္ႏိုင္သြားႏိုင္တယ္။ ခုက အရင္ကလိုမ်ိဳး က်ဘန္းသြားလုပ္ေနလို႔က မရေတာ့ဘူး။ ထိုင္လို႔ပဲ လုပ္ေန ရတာ။ ”
တစ္ခါတစ္ေလေတာ့လည္း အသက္ႀကီးလာတာနဲ႔အမွ် အိုမင္းရင့္ေရာ္မႈရဲ႕ ခါးသီးမႈေတြကိုလည္း ႀကံဳရပါျပန္တယ္။
“က်န္းမာေရးကေတာ့ ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခါးေအးခါးနာက မ်ားတယ္။ အထိုင္မ်ားရင္ ခါးေတြနာတယ္။ မသြားႏိုင္။ မထႏိုင္ပါ့။ ”
ဒါေပမဲ့ အဘိုးႀကီး ဦးေရႊဘိုင္းကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ခ်စ္ဇနီးနဲ႔အတူပဲ ဒီအရြယ္မွာ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တဲ့အရာကိုလည္း ေမ့ေဖ်ာက္မထားတတ္ပါ ဘူး။
“ေက်ာင္းသြားတယ္။ မိုးရာသီဆိုရင္ ဦးပုသ္ေစာင့္တယ္။ အဘြားနဲ႔ ၂ ေယာက္အတူသြားၾကတယ္။ အခက္ခဲကေတာ့ သိပ္မရွိေတာ့ဘူး ေလ။ သူတို႔လည္း (သမီး) တတ္ႏိုင္သေလာက္လုပ္ေကြ်းတယ္။ ဒီအရြယ္မွာေတာ့ အခက္ခဲက သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။”
အသက္ ၈၀ နားကပ္ေနတဲ့ အဘိုးႀကီး ဦးေရႊဘိုင္းကေတာ့ တစ္ျခားဘဝကို မကူးေျပာင္းမွီအခ်ိန္ထိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ဇြဲ၊ လုံ႔လကို အေလွ်ာ့ေပး မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
1,388 total views, 1 views today